Schorzenia kręgosłupa
Zdrowy kręgosłup to podstawa dobrego samopoczucia. Pełni rolę narządu podporowego, narządu ruchu i osłony rdzenia kręgowego. Składa się z 24 kręgów (w ścisłym znaczeniu) oraz kości krzyżowej (5 kręgów) i guzicznej (4-5 kręgów). Kręgosłup dzieli się na pięć odcinków:
- szyjny,
- piersiowy,
- lędźwiowy,
- krzyżowy,
- guziczny.
Kręgosłup utrzymuje ciężar całego ciała oraz amortyzuje wstrząsy i zapewnia równowagę. Kręgi ułożone jeden na drugim stanowią ochronę rdzenia kręgowego, z którego odchodzą korzenie nerwowe unerwiające kończyny górne i dolne, odpowiadające za czucie powierzchowne i głębokie i wiele innych ważnych narządów. Schorzenia kręgosłupa dotyczą pacjentów w każdym wieku a objawiają się dolegliwościami bólowymi spoczynkowymi lub podczas chodzenia i zmiany pozycji ciała, zniekształceniami w przypadkach wad wrodzonych, rozwojowych i po złamaniach. Poznaj ofertę leczenia doktora Jacka Kubickiego w specjalistycznej przychodni Ortodentika w Łukowie.
Wady postawy
Postawa ciała to indywidualne ukształtowanie ciała, kończyn górnych i dolnych w stosunku do tułowia w pozycji stojącej. Wady postawy to wszelkie odstępstwa od prawidłowego ułożenia ciała. Kształtowanie postawy ciała rozpoczyna się we wczesnym dzieciństwie i wszelkie schorzenia powodujące zniekształcenia układu kostnego, zniekształcenia stawów, zaburzenia układu nerwowego, przykurcze mięśni mogą powodować zaburzenia prawidłowej postawy ciała i powodować rozwój wady postawy.
Przyczyny powstawania wad postawy :
- Wady wrodzone układu kostnego, mięśniowego;
- Wady nabyte – rozwojowe w wyniku schorzeń układowych (krzywica) – nawykowe w wyniku nieprawidłowych nawyków, zbyt małej aktywności fizycznej – przebytych urazów powodujących zniekształcenia układu kostno-stawowego i zaburzenia układu nerwowo-mięśniowego.
Do najczęstszych wad postawy należą:
- plecy okrągłe,
- plecy płaskie,
- skolioza,
- kolana koślawe lub szpotawe,
- płaskostopie,
- stopy płasko-koślawe.
Każda wada postawy powinna być skonsultowana przez lekarza ortopedę lub lekarza rehabilitacji w celu wykluczenia zmian patologicznych wymagających leczenia operacyjnego, oceny stopnia nasilenia wady i ew kwalifikacji do leczenia zachowawczego rehabilitacyjnego.
Na szczególną uwagę zasługują postępujące w wieku rozwojowym zniekształcenia kręgosłupa w postaci zwiększonej kyfozy piersiowej, skoliozy czyli wielopłaszczyznowego odchylenia osi kręgosłupa od mieszczących się w granicy przyjętych norm krzywizn. Skutki nieleczonej skoliozy powodują utrwalone zniekształcenia kręgosłupa i klatki piersiowej, doprowadzając w skrajnych zniekształceniach do niewydolności układu krążeniowo-oddechowego, przewlekłych dolegliwości bólowych kręgosłupa i być przyczyną różnego stopnia inwalidztwa.
Badania dzieci w wieku rozwojowym są szczególnie istotne w profilaktyce powstawania zniekształceń powodujących dolegliwości bólowe i wymagających leczenia operacyjnego zmniejszającego dysfunkcję narządu ruchu. Skorzystaj z badań profilaktycznych i leczenia wad postawy dzieci w przychodni Ortodentika.
Zespoły bólowe
Zespoły bólowe kręgosłupa są jedną z najczęstszych przyczyn zgłaszania się pacjenta do lekarza. Szacuje się nawet, że dolegliwości te o różnym stopniu nasilenia występują częściej niż choroby sercowo-naczyniowe. Dolegliwości bólowe mogą być odczuwane w obrębie kręgosłupa, promieniujące do okolicy pośladów, kończyn dolnych lub górnych, bóle głowy, bóle o charakterze „opasującym”. Dolegliwości bólowe najczęściej nasilają się podczas zmiany pozycji ciała, mogą być spoczynkowe. Każde dolegliwości bólowe, szczególnie nawracające powinny zostać skonsultowane przez lekarza i po badaniu klinicznym przeprowadzona specjalistyczna diagnostyka obrazowa w celu ustaleniu przyczyn dolegliwości bólowych i wdrożeniu leczenia. Częstym objawem towarzyszącym dolegliwością bólowym są parestezje i zaburzenia czucia w obrębie kończyn górnych lub dolnych czy tułowia. Przyczyny występowania zespołów bólowych kręgosłupa są różne. Najczęściej pojawiają się z powodu:
- zmian pourazowych, złamań lub skręceń powodujących uszkodzenia aparatu więzadłowego,
- zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa,
- procesów zapalnych,
- schorzenia krążka międzykręgowego ,
- niestabilności stawów,
- nowotworów, najczęściej guzów przerzutowych,
- choroby stawów biodrowych , kolanowych i skokowych powodujących wtórnie zmiany przeciążeniowe i rozwój zmian zwyrodnieniowych,
- wrodzonych wad kręgosłupa.
Leczenie zespołów bólowych kręgosłupa po podstawowej diagnostyce badań obrazowych – RTG, w uzasadnionych przypadkach wymagających rozszerzeniu o badania TK i MRI, polega przede wszystkim na wyeliminowaniu przyczyny schorzenia. Ponadto zaleca się farmakoterapię, fizykoterapię. Kwalifikacja do leczenia operacyjnego opiera się się na podstawie badań obrazowych, przebiegu schorzenia i skuteczności leczenia zachowawczego. Przychodnia Ortodentika oferuje konsultacje specjalistyczne lekarzy ortopedów, neurologa, neurochirurga, diagnostykę zespołów bólowych kręgosłupa, leczenie oraz profesjonalne leczenie rehabilitacyjne prowadzone przez doświadczonych fizjoterapeutów.
Zmiany pourazowe
Urazy kręgosłupa są skutkiem nadmiernego zgięcia, przeprostu, ucisku osiowego lub mechanizmów złożonych. Mogą też być wynikiem urazów sportowych, komunikacyjnych, upadków z wysokości, upadków z własnej wysokości w przypadku pacjentów w podeszłym wieku w wyniku zmian osteoporotycznych. Złamania osteoporotyczne są często nierozpoznawane ze względu na współtowarzyszące dolegliwości bólowe w przebiegu zmian zwyrodnieniowych i braku ewidentnego upadku. Odmienną grupę stanowią złamania patologiczne w przebiegu chorób nowotworowych, u kobiet leczonych z powodu raka piersi, u mężczyzn z rakiem prostaty. U osób z podejrzeniem złamania w obrębie kręgosłupa należy wykonać diagnostykę RTG, często wymagającą zlecenia dodatkowych badań Tomografii Komputerowej czy Rezonansu Magnetycznego. Do objawów urazów kręgosłupa zalicza się:
- ból uciskowy wyrostków kolczystych na określonym poziomie i podczas osiowego ucisku kręgosłupa,
- bóle nasilające się podczas zmiany pozycji ciała i podczas pionizacji,
- zaburzenia czucia w obrębie kończyn w przypadkach ucisku nerwów,
- niedowład kończyny lub kończyn, często dyskretny, trudny do oceny, czasem postępujący.
Urazy kręgosłupa mogą mieć poważne konsekwencje. Niektóre prowadzą nawet do niedowładów lub całkowitego porażenia kończyn czy zaburzeń pęcherza moczowego. Leczenie zależy od rodzaju złamania, lokalizacji i stopnia przemieszczeń odłamów kostnych powodujących uszkodzenia rdzenia kręgowego. Szczególnie niebezpieczne są złamania z przemieszczeniem odłamów lub podwichnięciami kręgów w obrębie kręgosłupa szyjnego. Mogą powodować częściowe lub całkowite niedowładu/porażenia czterokończynowe, np. po skokach do wody na tzw. „główkę”. Kwalifikację przeprowadza lekarz na postawie badanie klinicznego, wyników badań obrazowych (RTG, TK czy MRI). Leczenie zachowawcze polega na unieruchomieniu odpowiedniego odcinka kręgosłupa za pomocą specjalistycznych gorsetów ortopedycznych oraz kontroli klinicznej i badań diagnostycznych. Bardzo istotne jest prowadzenie leczenia rehabilitacyjnego zmniejszające dolegliwości bólowe i deficyty układu mięśniowego spowodowanego długotrwałym unieruchomieniem. Okres unieruchomienia w gorsetach uzależniony jest od lokalizacji złamania, stopnia przemieszczenia odłamów, deficytów neurologicznych i schorzeń współtowarzyszących i może wahać się od 12 tyg do ok 4- 6 miesięcy. W obecnie w dobie postępu technik operacyjnych zwiększają się wskazania do leczenia operacyjnego. Wczesna stabilizacja złamań kręgów skraca okres unieruchomienia złamania i zmniejsza stopień zniekształceń kręgów, co zmniejsza procent powikłań odległych w postaci dolegliwości bólowych i rozwoju wtórnych zmian zwyrodnieniowych. Leczenie uszkodzeń więzadłowych kręgosłupa szczególnie szyjnego (DGN Skręcenie kręgosłupa szyjnego) jest częstym urazem w wypadkach komunikacyjnych, upadkach lub podczas uprawiania sportów. W większości przypadków po diagnostyce RTG wystarczające jest unieruchomienie w gorsecie typu kołnierz ortopedyczny przez okres ok. 3 tyg. W celu poprawy wyników leczenia wskazana jest rehabilitacja wdrożona po konsultacji lekarskiej. Powikłaniami urazów więzadłowych mogą być niestabilności kręgów i nasilenie lub rozwój schorzeń krążka międzykręgowego.